การเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎรและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร

หลังจากได้มีรัฐพิธีเปิดประชุมรัฐสภาในวันที่ 3 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 แล้วนั้น ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2562 หมวด 1 การเลือกประธานสภาและรองประธานสภา ได้กำหนดให้มีการเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎรและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร โดยให้เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรเชิญสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรผู้มีอายุสูงสุดซึ่งอยู่ในที่ประชุมเป็นประธานชั่วคราวของที่ประชุม เพื่อให้ที่ประชุมดำเนินการเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎรและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร
    
การเสนอชื่อประธานสภาผู้แทนราษฎร สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแต่ละคนมีสิทธิเสนอชื่อสมาชิกได้ 1 ชื่อ และการเสนอนั้นต้องมีจำนวนสมาชิกรับรองไม่น้อยกว่า 20 คน ให้ผู้ถูกเสนอชื่อกล่าวแสดงวิสัยทัศน์ในการที่จะดำรงตำแหน่งต่อที่ประชุมภายในระยะเวลาที่ประธานกำหนดโดยไม่มีการอภิปราย ถ้ามีการเสนอชื่อผู้ใดเพียงชื่อเดียว ให้ถือว่าผู้ถูกเสนอชื่อนั้นเป็นผู้ได้รับเลือก ถ้ามีการเสนอชื่อหลายชื่อ ให้ออกเสียงลงคะแนนเป็นการลับ ให้ประธานประกาศชื่อผู้ได้รับเลือกต่อที่ประชุม ส่วนการเลือกรองประธานสภาผู้แทนราษฎร ให้นำขั้นตอนการเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎรมาใช้บังคับโดยอนุโลม ในกรณีที่สภาผู้แทนราษฎรมีมติให้มีรองประธานสภาผู้แทนราษฎร 2 คน ให้เลือกรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่หนึ่งก่อน แล้วจึงเลือกรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่สอง เมื่อเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎรและรองประธานสภาผู้แทนราษฎรได้แล้ว ให้เลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรมีหนังสือแจ้งไปยังนายกรัฐมนตรีโดยเร็ว เพื่อนำความกราบบังคมทูลเพื่อทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งต่อไป

เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 การประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ปีที่ 1 ครั้งที่ 1 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่หนึ่ง) ณ ห้องประชุมสภาผู้แทนราษฎร อาคารรัฐสภา พลตำรวจโท วิโรจน์ เปาอินทร์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคเพื่อไทย ผู้มีอายุสูงสุดซึ่งอยู่ในที่ประชุมทำหน้าที่ประธานชั่วคราว และได้ดำเนินการตามระเบียบวาระเรื่องเลือกประธานสภาผู้แทนราษฎร จากนั้นนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคก้าวไกล ได้เสนอชื่อนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคประชาชาติ เป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร และนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา ได้แสดงวิสัยทัศน์ต่อที่ประชุม เนื่องจากมีการเสนอชื่อเพียงชื่อเดียว จึงถือว่าที่ประชุมได้มีมติเลือกนายวันมูหะมัดนอร์ มะทา เป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2562 ข้อ 6 
    
ต่อมาในระเบียบวาระเรื่องเลือกรองประธานสภาผู้แทนราษฎร นายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคเพื่อไทย ได้เสนอให้มีรองประธานสภาผู้แทนราษฎรจำนวน 2 คน ซึ่งที่ประชุมเห็นชอบ จากนั้นนายประเสริฐ จันทรรวงทอง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคเพื่อไทย เป็นผู้เสนอชื่อนายปดิพัทธ์ สันติภาดา สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคก้าวไกล เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่หนึ่ง นายอัครเดช วงษ์พิทักษ์โรจน์ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรครวมไทยสร้างชาติ เป็นผู้เสนอชื่อนายวิทยา แก้วภราดัย สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรครวมไทยสร้างชาติ เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่หนึ่ง จากนั้นนายปดิพัทธ์ สันติภาดา และนายวิทยา แก้วภราดัย ได้แสดงวิสัยทัศน์ต่อที่ประชุม ประธานชั่วคราวให้ใช้วิธีการออกเสียงลงคะแนนเป็นการลับ ที่ประชุมมีมติเลือกนายปดิพัทธ์ สันติภาดา ด้วยคะแนนเสียง 312 เสียง และมีมติเลือกนายวิทยา แก้วภราดัย ด้วยคะแนนเสียง 105 เสียง งดออกเสียง 77 เสียง บัตรเสีย 2 ใบ รวมมีผู้ลงคะแนนทั้งสิ้น 496 คน สรุปว่าที่ประชุมได้มีมติเลือกนายปดิพัทธ์ สันติภาดา เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่หนึ่ง ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2562 ข้อ 7 ส่วนตำแหน่งรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่สองนั้น พันตำรวจเอก ทวี สอดส่อง สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคประชาชาติ เป็นผู้เสนอชื่อนายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร พรรคเพื่อไทย เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่สอง จากนั้นนายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน ได้แสดงวิสัยทัศน์ต่อที่ประชุม เนื่องจากมีการเสนอชื่อเพียงชื่อเดียว จึงถือว่าที่ประชุมได้มีมติเลือกนายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่สอง ตามข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2562 ข้อ 7

เมื่อวันที่ 7 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ประกาศแต่งตั้งประธานและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร สรุปได้ดังนี้ พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า โดยที่สภาผู้แทนราษฎรได้ลงมติเมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 เลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรให้เป็นประธานและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร ดังนี้ 1) นายวันมูหะมัดนอร์ มะทา เป็นประธานสภาผู้แทนราษฎร 2) นายปดิพัทธ์ สันติภาดา เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่หนึ่ง 3) นายพิเชษฐ์ เชื้อเมืองพาน เป็นรองประธานสภาผู้แทนราษฎร คนที่สอง จึงแต่งตั้งให้ผู้มีนามดังกล่าวเป็นประธานและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร ตามความในมาตรา 116 ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป ประกาศ ณ วันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 จากนั้นได้มีพิธีรับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ แต่งตั้งประธานและรองประธานสภาผู้แทนราษฎร โดยมีเลขาธิการคณะรัฐมนตรีเป็นผู้เชิญพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ มายังอาคารรัฐสภา ประธานและรองประธานสภาผู้แทนราษฎรรับพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ในโอกาสนี้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร คณะผู้บริหารสำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎรและสำนักงานเลขาธิการวุฒิสภาได้เข้าร่วมในพิธีด้วย ต่อมาในวันที่ 12 กรกฎาคม พ.ศ. 2566 การประชุมสภาผู้แทนราษฎร ชุดที่ 26 ปีที่ 1 ครั้งที่ 2 (สมัยสามัญประจำปีครั้งที่หนึ่ง) ณ ห้องประชุมสภาผู้แทนราษฎร อาคารรัฐสภา ที่ประชุมรับทราบพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯ ประกาศแต่งตั้งประธานเเละรองประธานสภาผู้แทนราษฎรโดยทั่วกัน