“มูเตลู” ธุรกิจแห่งศรัทธา โอกาสสร้างมูลค่าให้เศรษฐกิจไทย

Script Writer
พิมพ์ธัญญา ฆ้องเสนาะ, วิทยากรชำนาญการ กลุ่มงานบริการวิชาการ 2 สำนักวิชาการ
Broadcast Date
2025-02
Publication type
Publisher
สำนักงานเลขาธิการสภาผู้แทนราษฎร. สำนักวิชาการ
สถานีวิทยุกระจายเสียงและวิทยุโทรทัศน์รัฐสภา

 

ด้วยสถานการณ์ความไม่แน่นอนของสังคมปัจจุบันที่เกิดขึ้นหลายประการ ทั้งความผันผวนของภาวะ เศรษฐกิจ ความไม่มั่นคงในอาชีพการงาน การเงิน การเจ็บป่วยจากการระบาดของโรคอุบัติใหม่ อุบัติซ้ำ เช่น การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 หรือการเผชิญกับปัญหาสิ่งแวดล้อมที่ไม่สามารถคาดการณ์ล่วงหน้าได้ ทําให้ผู้คนเกิดความกังวล รู้สึกไม่มั่นคงในการใช้ชีวิต จึงต้องการสิ่งยึดเหนี่ยวที่พึ่งเพื่อสร้างกําลังใจ และแรงผลักดันในการใช้ชีวิตให้ประสบความสําเร็จ ทําให้กระแสปรากฏการณ์ความนิยม “มูเตลู” หรือ “สายมู” ซึ่งเป็นคําที่นํามาใช้แทนความเชื่อความศรัทธาในสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่ไม่ได้จํากัดอยู่แค่ความเชื่อทางศาสนาเท่านั้น แต่ผสมผสานกับสิ่งเร้นลับทางธรรมชาติ โหราศาสตร์ ตลอดจนวัตถุมงคล/เครื่องราง ของขลังต่าง ๆ ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างมากในประเทศไทย ส่งผลให้ธุรกิจมูเตลู หรือธุรกิจจากความเชื่อและความศรัทธาเติบโตขึ้นต่อเนื่องในช่วงระยะเวลา 5 ปี ที่ผ่านมา

โดยข้อมูลจากกรมพัฒนาธุรกิจการค้า กระทรวงพาณิชย์ ปี 2562-2566 พบว่า รายได้รวมผลประกอบการของนิติบุคคลประเภทธุรกิจในกิจกรรมเกี่ยวกับโหราศาสตร์และไสยศาสตร์ เช่น การดูดวง ดูฮวงจุ้ย กําหนดฤกษ์ยาม การเข้าทรง การทําพิธีบวงสรวง ฯลฯ มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างก้าวกระโดด โดยมีรายได้รวม ปี 2562 จํานวน 24.28 ล้านบาท ปี 2563 จํานวน 28.76 ล้านบาท ปี 2564 จํานวน 61.28 ล้านบาท ปี 2565 จํานวน 152.03 ล้านบาท ปี 2566 จํานวน 231.00 ล้านบาท และข้อมูล ณ วันที่ 14 มกราคม 2568 มีจํานวนนิติบุคคลประเภทดังกล่าว จํานวน 167 ราย ทุนจดทะเบียนรวม 181.75 ล้านบาท ซึ่งสอดคล้องกับการจัดอันดับธุรกิจของศูนย์พยากรณ์เศรษฐกิจและธุรกิจ มหาวิทยาลัยหอการค้าไทยที่ระบุว่าธุรกิจความเชื่อ สายมู หมอดู และฮวงจุ้ย จะเป็นหนึ่งในธุรกิจดาวเด่นของปี 2568 ซึ่งมีปัจจัยสนับสนุนจากการเป็นธุรกิจที่ได้รับการผลักดันให้เป็น Soft Power ของไทยในระดับสากล เพื่อสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจ และเผยแพร่วัฒนธรรม รวมถึงผู้มีอิทธิพลทางความคิด (Influencers) หรือผู้มีชื่อเสียงยังได้สร้างความน่าเชื่อถือ และประสบการณ์ร่วมด้านอารมณ์กับลูกค้า จึงทําให้ธุรกิจสายมูยังมีโอกาสเติบโตได้ ทั้งนี้ คาดว่ามีเงินหมุนเวียนในธุรกิจมูเตลู และธุรกิจอื่น ๆ ที่เกี่ยวเนื่องกว่า 10,000-15,000 ล้านบาท

ซึ่งผลสํารวจความเชื่อเรื่อง “มูเตลู” ของคนไทย พบว่า ไม่มีความเชื่อเรื่องมูเตลูเลย ร้อยละ 23.8 มีความเชื่อเรื่องมูเตลู ร้อยละ 14.81 ค่อนข้างเชื่อ ร้อยละ 29.4 ส่วนใหญ่จะมูเตลูในด้านดูดวง เครื่องราง พระเครื่อง สีและเลขมงคล เทพและสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ดูฤกษ์ยาม สะเดาะเคราะห์ และฮวงจุ้ย โดยมีเป้าหมายหลัก ได้แก่ เรื่องโชคลาภ เงินทอง สุขภาพ ความปลอดภัย หน้าที่การงาน ความสุข ความรัก/เนื้อคู่ การศึกษา เป็นต้น พฤติกรรมการมูเตลูของคนแต่ละรุ่น หรือ Generation พบว่า Gen X จะเน้นการสวดมนต์ ทําบุญ ไหว้พระ มักขอเรื่องสุขภาพมากกว่าการเงิน Gen Y เน้นเรื่องการเงิน การงาน เปิดรับทุกความเชื่อ ไม่จํากัดศาสนา เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ในสิ่งที่ตนต้องการ และ Gen Z คนรุ่นใหม่ที่เติบโตในยุคดิจิทัล พร้อมปรับเปลี่ยนเพื่อให้ได้เจอสิ่งใหม่ ๆ และสนุกสนานกับการใช้ชีวิตในทุกสถานการณ์ การมูจะมีลักษณะมินิมอล และกลมกลืนไปกับชีวิตประจําวันผ่านแฟชั่น สีสันและลูกเล่น (Gimmick) เช่น การสวมใส่เสื้อผ้าสีมงคลพาสเทล เครื่องประดับมงคลชิ้นเล็ก ๆ วอลล์เพเปอร์หน้าจอ หรือธีมแอปพลิเคชันโทรศัพท์มือถือลายมงคล เน้นขอเรื่องการงานและการเรียนมากกว่าคนรุ่นอื่น ๆ เนื่องจากคนกลุ่มนี้ยังอยู่ในวัยเรียนและกำลังเริ่มเข้าสู่วัยทำงาน จึงเป็นช่วงเวลาสำคัญในการค้นหาตัวเอง การเลือกอาชีพที่สร้างรายได้อย่างมั่นคง เพื่ออนาคตที่สดใสและการมีชีวิตที่ดีขึ้นจากเดิม โดยแหล่งค้นหาข้อมูลหลักคือ โซเชียลมีเดีย เพื่อน และบุคคลในครอบครัว

สําหรับสินค้าและบริการสายมูที่น่าสนใจในตลาดปัจจุบันมีทั้งรูปแบบออฟไลน์และออนไลน์ เช่น การดูดวง แบบโหราศาสตร์ไทย ศาสตร์ตัวเลข ไพ่ยิปซี ไพ่ออราเคิลกับนักพยากรณ์ หรือผ่านแพลตฟอร์มต่าง ๆ วัตถุมงคล/เครื่องราง เช่น หินมงคล พระประจําวันเกิด ปีเซียะ ตะกรุด ที่มีการออกแบบอย่างสวยงาม เป็นแฟชั่น และสามารถพกพาได้ เช่น กําไล/สร้อยข้อมือ สร้อยคอ พวงกุญแจ ตัวเลขและสีมงคล เช่น เบอร์โทรศัพท์ ทะเบียนรถยนต์ สีมงคลที่นิยมนํามาผนวกเข้ากับสินค้า เช่น กระเป๋า เสื้อผ้า ของใช้ เครื่องสําอาง/น้ำหอมที่มีส่วนผสมจากวัตถุมงคลตามหลักความเชื่อ วอลล์เพเปอร์หน้าจอโทรศัพท์มือถือ และคอมพิวเตอร์รูปสิ่งศักดิ์สิทธิ์ ต้นไม้มงคล อาหาร และเครื่องดื่มต่าง ๆ เช่น เมนูอาหารมงคล ขนมเสริมดวงประจำราศี หรือแก้วบรรจุน้ำดื่มดวงดีตามสีวันเกิด การให้คําปรึกษาและคําแนะนําในการออกแบบปรับเปลี่ยนที่อยู่อาศัย อาคารสํานักงานให้ตรงกับหลักฮวงจุ้ย ไกด์ทัวร์/ไกด์ท้องถิ่นที่บริการนำนักท่องเที่ยวไปสักการะสถานที่และสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่นิยม หรือการท่องเที่ยวเชิงศรัทธา (Faith-Based Tourism) ทั้งศาสนสถาน เช่น วัด โบสถ์ มัสยิด ศาลเจ้าและเทวสถาน รวมทั้งรูปจำลองสิ่งศักดิ์สิทธิ์ นอกจากนี้ ยังมีบริการรับจ้างเพื่อเป็นตัวแทนไปประกอบพิธีกรรมต่าง ๆ ทั้งในและต่างประเทศ โดยติดต่อผ่านช่องทางออนไลน์อีกด้วย

อย่างไรก็ตาม แม้ว่าเรื่องมูเตลูจะเป็นความเชื่อส่วนบุคคล และจำเป็นต้องใช้วิจารณญาณ แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าเรื่องดังกล่าวได้นำมาซึ่งโอกาสของธุรกิจในการพัฒนาสินค้าและบริการประเภทต่าง ๆ เพื่อตอบสนองความต้องการของลูกค้าสายมูทั้งชาวไทยและชาวต่างชาติ ซี่งนอกจากจะเพิ่มรายได้และผลกำไรแล้ว ธุรกิจมูเตลูยังเป็นหนึ่งในธุรกิจที่สามารถกระจายรายได้ไปสู่ภาคส่วนต่าง ๆ นับเป็นการช่วยสร้างมูลค่าและกระตุ้นเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศเป็นอย่างมาก

ภาพปก