ตั้งซ่อม

ตั้งซ่อม หมายถึง การแต่งตั้งกรรมาธิการแทนในตำแหน่งที่ว่างลง

ในการปฏิบัติหน้าที่ของกรรมาธิการดังกล่าวนั้น เมื่อเกิดกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลงด้วยเหตุใดเหตุหนึ่ง จะต้องมีการแต่งตั้งกรรมาธิการแทนตำแหน่งที่ว่างลงโดยมติของที่ประชุมสภา ไม่ว่าจะเป็นกรรมาธิการสามัญหรือกรรมาธิการวิสามัญ โดยในอดีตข้อบังคับการประชุมสภามักจะกำหนดไว้คล้าย ๆ กันว่า ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งต่อสภาให้รับทราบ เพื่อขอให้สภาตั้งซ่อม เมื่อประธานสภาได้รับแจ้งจากประธานคณะกรรมาธิการว่าตำแหน่งในคณะกรรมาธิการใดว่างลงแล้ว ก็จะบรรจุเข้าในระเบียบวาระการประชุม เพื่อปรึกษาที่ประชุมว่า จะตั้งผู้ใดซ่อมแทนตำแหน่งที่ว่างนั้น ซึ่งถ้าหากมีผู้ได้รับการเสนอชื่อเพียงคนเดียวหรือเท่าจำนวนตำแหน่งที่ว่าง ก็ถือว่าผู้นั้นได้รับเลือก แต่ถ้าหากมีผู้ได้รับการเสนอชื่อหลายคนหรือเกินกว่าจำนวนตำแหน่งที่ว่าง ก็ต้องให้ที่ประชุมออกเสียงลงคะแนนเลือก

ในอดีตเคยมีกำหนดไว้ในข้อบังคับการประชุมสภา เช่น 

ข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2535 ในข้อ 88 กำหนดว่า “ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งต่อประธานสภา เพื่อขอให้สภาตั้งซ่อม

ข้อบังคับการประชุมของวุฒิสภา พ.ศ. 2522 ในข้อ 83 กำหนดว่า “ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งต่อประธานสภา เพื่อขอให้สภาตั้งซ่อม”

ในปัจจุบันข้อบังคับการประชุมสภามิได้ใช้คำว่า “ตั้งซ่อม” แล้ว แต่เปลี่ยนมาใช้คำที่มีความหมายเป็นที่เข้าใจมากยิ่งขึ้นและอาจดูเหมือนเป็นทางการมากกว่าเดิม โดยใช้คำว่า “ตั้งแทน” ซึ่งข้อบังคับการประชุมสภาฉบับปัจจุบันทั้ง 3 ฉบับ ได้นำมาใช้ คือ

ข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2562 ในข้อ 109 กำหนดว่า “ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งเป็นหนังสือต่อประธานสภา เพื่อขอให้สภาตั้งแทนตำแหน่งที่ว่างลง”

ข้อบังคับการประชุมวุฒิสภา พ.ศ. 2562 ในข้อ 103 กำหนดว่า “ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการสามัญประจำวุฒิสภาคณะใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งต่อประธานวุฒิสภา เพื่อขอให้วุฒิสภาตั้งแทนตำแหน่งที่ว่าง สำหรับคณะกรรมาธิการวิสามัญหากตำแหน่งกรรมาธิการในคณะใดว่างลง ประธานคณะกรรมาธิการวิสามัญจะแจ้งต่อประธานวุฒิสภาเพื่อขอให้วุฒิสภาตั้งแทนตำแหน่งที่ว่างหรือไม่ก็ได้”

ข้อบังคับการประชุมรัฐสภา พ.ศ. 2563 ในข้อ 80 กำหนดว่า “ในกรณีที่ตำแหน่งกรรมาธิการในคณะกรรมาธิการใดว่างลง ให้ประธานคณะกรรมาธิการแจ้งต่อประธานรัฐสภา เพื่อขอให้รัฐสภาตั้งกรรมาธิการแทนตำแหน่งที่ว่าง”