อินโฟกราฟิก เรื่อง นับคะแนนเสียง

นับคะแนนเสียง หมายถึง การคำนวณการออกเสียงลงคะแนนของสมาชิกเพื่อให้ได้ผลการลงมติในเรื่องที่ประธานในที่ประชุมขอมติว่ามีสมาชิกออกเสียงเห็นด้วย ไม่เห็นด้วย หรืองดออกเสียงเป็นจำนวนเท่าใด สมาชิกคนหนึ่งมีสิทธิออกเสียงลงคะแนนได้เพียงหนึ่งเสียงเท่านั้น ซึ่งคะแนนเสียงที่ได้จากการลงคะแนนเสียงเป็นที่ยุติแล้ว ประธานในที่ประชุมจะประกาศผลคะแนนเสียงที่นับได้ให้ที่ประชุมทราบและคะแนนเสียงที่ได้จะต้องเป็นไปตามที่รัฐธรรมนูญกำหนด

ในอดีตที่ผ่านมา ข้อบังคับการประชุมสภาจะกำหนดให้การนับคะแนนเสียงโดยเปิดเผยมีวิธีที่แตกต่างจากปัจจุบันอยู่ 2 วิธีคือ จะใช้นับจำนวนมือโดยประธานในที่ประชุมจะให้สมาชิกยกมือขึ้นพ้นศีรษะเป็นวิธีที่ 1 หรือนับโดยวิธีให้ยืนขึ้นเป็นวิธีที่ 2 ต่อมาเพื่อให้การนับคะแนนเสียงเป็นไปด้วยความรวดเร็วและถูกต้องข้อบังคับการประชุมสภาจึงกำหนดให้ใช้เครื่องออกเสียงลงคะแนน โดยกำหนดในข้อบังคับการประชุมสภาผู้แทนราษฎร พ.ศ. 2544 เป็นครั้งแรก กล่าวคือ การออกเสียงลงคะแนนไม่ว่าจะเป็นการออกเสียงลงคะแนนโดยเปิดเผยหรือลงคะแนนลับ วิธีที่ 1 จะใช้เครื่องออกเสียงลงคะแนน ซึ่งจะใช้บัตรเสียบในเครื่องตามที่นั่งของสมาชิก เมื่อประธานสั่งให้สมาชิกออกเสียงลงคะแนน สมาชิกจะต้องกดปุ่มแสดงตนแล้วจึงกดปุ่มเลือกว่าจะเห็นด้วย ไม่เห็นด้วย หรืองดออกเสียงเพียง 1 ปุ่มเท่านั้น การออกเสียงลงคะแนนของสมาชิกซึ่งเข้ามาภายหลังก่อนประธานสั่งปิดนับคะแนน สมาชิกอาจออกเสียงลงคะแนนได้ก่อนประธานสั่งปิดการนับคะแนน เมื่อการออกเสียงลงคะแนนสิ้นสุด ประธานจะสั่งให้นับคะแนนเสียงโดยเครื่องออกเสียงลงคะแนน จากนั้นเครื่องออกเสียงลงคะแนนจะคำนวณรวมคะแนนเสียงที่สมาชิกแต่ละคนออกเสียงลงคะแนนและบันทึกการออกเสียงลงคะแนนของสมาชิกไว้ เมื่อได้นับคะแนนเสียงแล้ว ให้ประธานประกาศมติต่อ
ที่ประชุมทันที ถ้าเรื่องใดที่รัฐธรรมนูญ กฎหมาย หรือข้อบังคับกำหนดไว้ว่ามติจะต้องประกอบด้วยคะแนนเสียงถึงจำนวนเท่าใด ก็ให้ประกาศด้วยว่าคะแนนเสียงข้างมากถึงจำนวนที่กำหนดไว้หรือไม่ 

ทั้งนี้ บันทึกการออกเสียงลงคะแนนของสมาชิกแต่ละคนต้องเปิดเผยให้ประชาชนทราบ เพื่อให้ประชาชนสามารถตรวจสอบการปฏิบัติหน้าที่ของสมาชิกได้ แต่การออกเสียงลงคะแนนเป็นการลับ ถ้าได้ประกาศมติต่อที่ประชุมแล้ว ให้ประธานสั่งให้เจ้าหน้าที่ทำลายบัตรออกเสียงหรือลบข้อมูลการออกเสียงลงคะแนนนั้นด้วย

อ่านเพิ่มเติม
อ่านศัพท์รัฐสภาไทย : นับคะแนนเสียง